Gezondheidszorg in Cuba: plussen en minnen!

Tot dusver heb ik mijn ervaringen in de Cubaanse gezondheidszorg beschreven met af en toe een kritische kanttekening. Toch vind ik het bewonderenswaardig hoe het systeem functioneert... Het systeem werkt landelijk en ik heb slechts gesproken/gewerkt met een aantal doktoren die allen werken in dezelfde wijk dus houd dat in je achterhoofd. De Cubanen hebben duidelijk minder middelen tot hun beschikking en toch is er een hoge levensverwachting! ‘Levensverwachting’ heeft natuurlijk geen 1:1 relatie met gezondheidszorg, maar speelt wel een grote rol. Ik wil in elk geval gezegd hebben dat het gezondheidszorgsysteem hier ook zeker pluspunten heeft! Aangezien er veel andere factoren van invloed zijn zoals de politiek, de inrichting van het land, het BNP etc. kunnen ‘we’ deze pluspunten niet zomaar toepassen in het Nederlandse systeem en daarom wijd ik hier niet verder over uit nu, te complex…

Ma 29-9:
Deze week zou ik meelopen bij de emergencia met dezelfde doctora als in de eerste week. Zij was niet aanwezig, maar ik mocht wel meelopen met dra. Niurka. Helaas was deze doctora minder enthousiast en slechter te verstaan. Handschriften van vele doktoren hier zijn inderdaad ware doktershandschriften dus ook de verwijzingen of recepten gaven geen verheldering. Aangezien ik ‘het systeem’ en de manier van consultvoering wel aardig ken, hoopte ik inhoudelijk nog wat op te steken, maar er kwam veel huis, tuin en keuken problematiek voorbij ;) Geen ‘winner’ deze dag, maar ach...

Di 30-9:
Weer een dag bij de emergencia, waar ik te horen kreeg dat het weer een dagje dra. Niurka zou worden en dat de andere doctora de hele week afwezig zou zijn. De begeleidster van mijn stage was niet aanwezig dus ik kon niet naar een ander specialisme. Gelukkig kon ik haar vandaag beter volgen! Ook nog met een jonge dokter meegelopen. Opvallende dingen… 1. met grote regelmaat wordt er 3 dagen ‘rust’ voorgeschreven, in Nederland is dat wat achterhaald. 2. iemand met hoofdpijn en een prima bloeddruk; heb je nog clonazepam thuis? Gebruik dat maar, dan ontspan je misschien wat beter. 3. patiënt met kiespijn die antibiotica wilt en 4 recepten (2x antibiotica, pijnstillers, ontstekingsremmers) meekrijgt zonder dat er in de mond gekeken is! Reden dat hij niet naar de tandarts ging met deze klacht? Antwoord: een tandarts schrijft geen recepten voor, tja… 4. patiënt A tegen de dokter: medicijn X is er niet in een aantal apotheken, wat nu? Patiënt B die meeluistert, antwoordt: oh dat heb ik nog wel liggen in de kast, kom morgen maar even langs.
’s Middags salsa lessen gehad, pittig, maar het ging beter dan zaterdag! ’s Avonds naar de bios geweest.

Wo 1-10:
Ik ging naar mijn begeleider om te vragen of ik naar een andere plek kon. De oogarts was er niet (ook onderdeel van mijn leerplan), maar ik mocht meekijken met de dokter van de gastro-endoscopieën. Hoe meer dokters ik spreek, hoe meer specialismen ik zie des te beter kan ik een beeld vormen van de gezondheidszorg hier. Elke dokter moet de MGI (medicina géneral integral, werkzaam in consultorio of emergencia van de polikliniek) opleiding doen, maar er is maar een kleine groep die dat ook als einddoel heeft. Een van de redenen dat ze wel als MGI dokter blijven werken is vanwege hun woning. Ze hebben een woning toegekend gekregen, maar daar staat tegenover dat ze werken als MGI dokter. Dra. de les Angeles wilde graag gastro-enteroloog worden, maar dan zou ze haar woning kwijtraken. Zij heeft zich wel kunnen ‘certificeren’ voor de gastro-endoscopieën en doet dat 3 ochtenden in de week. De overige tijd werkt ze in een consultorio. Na de lunch zou ik haar zien in haar consultorio, eenmaal daar bleek er iets tussen te zijn gekomen en ze zou niet meer komen. Had ik mooi nog even tijd om een internetpunt op te zoeken voor de Spaans les! Nuttige, leuke les met koffie en stroopwafels die ik had meegebracht. Daarna naar ons favoriete eettentje waar we hadden afgesproken met 3 meiden uit Zwitserland die een stage verpleegkunde doen hier. De hele avond Spaans gepraat onder het genot van heerlijke (wat sterke) cocktails! Daarna naar een live band geweest in Teatro Berthold Brecht (klinkt niet echt Cubaans hè!) waar we een aantal Cubanen ‘kenden’ en andere nationaliteiten hebben gesproken. Bizar hoe moeizaam het ineens ging om Engels te praten! We kwamen veel te laat thuis, maar het was erg leuk!

Do 2-10:
Yes, vandaag mee met de oogarts! Jammer dat het slechts bij deze ene dag zou blijven. Hele aardige dokter die van alles uitlegde en me ook veel zelf liet doen. De uitleg was soms moeilijk te volgen omdat ik niet zo thuis ben in de oogheelkunde en dan is het wel een erg specialistisch vak. Desalniettemin een leerzame ochtend in een donkere kamer waar ook de opticien aan het werk was. Op die manier kunnen ze makkelijk naar elkaar doorverwijzen en dus samenwerken. Normaal gesproken werkt deze oogarts 4 dagen in de polikliniek en besteedt hij 1 dag aan operaties. Er zijn ook oogartsen die altijd in het ziekenhuis werken. ’s Middags siësta gehouden ;) Het was flink aan het regenen en donderen toen ik wakker werd. Deze weersomstandigheden zijn gebruikelijk hier, inclusief elektriciteit die dan uitvalt. Hierdoor ging de salsales niet door, want de hele ruimte stond blank.

Vr 3-10:
Vandaag (niet volgens plan) meegelopen met de ‘elektrotherapie’. Ik heb m’n ogen uitgekeken… De hoeveelheid patiënten die wordt behandeld met laserstraling, magneten, ultrosonografie en elektrostimulatie is groot! Voor zowel schouderklachten, knie artrose, carpaal tunnel syndroom, status na fracturen, ontstekingen werkt het of zou het moeten/kunnen werken. Opnieuw ingewikkeld om deze behandelmethodes te begrijpen en accepteren. Pijnlijke schouder? Kwartiertje ultrasonografie en daarna een kwartier met 2 magneten met 75 Hz op 100%. Wel met veel patiënten gesproken en gevraagd wat ze van de therapie vonden en wat het effect was. Allen even enthousiast en het ging toch echt al beter met ze. Interessant maar ik hoop dat ik volgende week een leerzamere week heb… ’s Middags hadden we afgesproken met de geneeskundestudenten uit Leiden die er nu een week zijn. Zij doen (met nog meer studenten) de minor ‘global health’ en voor 13 studenten was er de mogelijkheid om naar Cuba te gaan voor 5 weken. Als dit in mijn curriculum had gekund, had ik het wel geweten! ’s Avonds met o.a. die groep op stap geweest naar ‘la fabrica de artes’, het was tenslotte ´drrriee oktoberrrr´! Wij zijn zo enthousiast over deze plek, dat ze graag meegingen. Het was minder leuk dan vorige week, maar wel wat Spaans straatvocabulair rijker ;).

Saludos!